El- Birru – dobročinstvo kroz par korisnih fajdi!
الحمد لله وحده والصلاة والسلام على من لا نبي بعده
Kaže dželle dželalehu u svom plemenitom govoru:
وَتَعَاوَنُوا۟ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُوا۟ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَ ٰنِۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِیدُ ٱلۡعِقَابِ!
“Potpomažite se u dobročinstvu i bogobojaznosti, a ne potpomažite se u grijehu i skrnavljenju pravde i bojte se Allaha; Allah, doista, strašno kažnjava.”
[سُورَةُ المَائـِدَةِ: ٢]
Dželle zikruhu je ovdje u ajetu spomenuo riječi uzajamno potpomaganje, jer ovaj glagol to zahtjeva u kontekstu kako ga je spomenuo dželle še’nuh, međutim nas interesuje način putem kojeg se ostvaruje to potpomaganje, pa je rekao:
عَلَى ٱلۡبِرِّ
“..na El-Birru”!
Riječ El-Birru – generalno je prevedena kao dobročinstvo, medjutim ona u sebi ima još neka značenja koja su nama interesantna, a koja se mogu naći u jeziku i u govoru Allaha azze ve dželle, a od tih su:
-«البِرُّ بِالوالِدَيْنِ» : الإِحْسانُ، الطَّاعَةُ.
El-Birru bi-l-Validejn – “Dobročinstvo prema roditeljima”; u značenju El-Ihsanu – čineći im dobro, te u značenju Et-Ta’atu – pokornosti njima, naravno u svemu onome što nije nepokornost Allahu!
-البقرة آية177 : «لَيْسَ البِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ والْمَغْرِبِ وَلكِنَّ البِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ . » (قرآن) : الصِّدْقُ والطَّاعَةُ
Zatim u suri El-Bekare u 177 ajetu: “Nije dobročinstvo u tome da okrećete lica svoja prema istoku i zapadu, nego je pravo dobročinstvo dobročinstvo onih koji vjeruju u Allaha..”, pa je ovdje riječ El-Birru došla u kontekstu Es-Sidku – iskrenosti i ponovo u značenju Et-Ta’atu – pokornosti, medjutim pokornosti prema Allahu!
Prema tome, vidimo da se dobročinstvo ogleda i u iskrenom vjerovanju prema Allahu te pokornosti Njemu dželle zikruhu!
– آل عمران آية 92 : «لَنْ تَنالُوا البِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ . » (قرآن): العَطَاءَ.
Zatim u suri Alu Imran u 92 ajetu: “Nećete postići dobro sve dok ne budete dijelili od onoga što vam je drago! “– pa je ovdje El-Birru spomenuta u kontekst El-Ataa’au – udjelivanja, te da neće čovjek ostvariti El-Birru osim udjelivanjem svog imetka!
Zatim u jeziku se kaže:
«بِرُّ الكَريمِ طَبْعٌ، وَبِرُّ البَخيلِ دَفْعٌ». (مثل).
Birru-l-Kerim ili dobročinstvo plemenitog se ogleda u njegovom karakteru (prirodnosti, privlaĉnosti), a biru-l-bekhil – dobročinstvo škrtice se ogleda u odbojnosti!
-«بِرُّ الفُؤادِ» : خَيِّرُهُ.
Biru-l-Fuadi – ili dobročinstvo srca se ogleda u značenju njegovog hajra!
Zato se kaže:
-«رَجُلٌ خَيِّرٌ» : كَرِيمٌ، مُحْسِنٌ. «اِمْرَأَةٌ خَيِّرَةٌ».
Hairli čovjek ili žena! U značenju kerimun i muhsinu – plemenitosti i dobročinstva, dakle srce koje je El-Biruu je plemenito i dobrčiniteljsko!
Kao rezime vidimo da naše potpomaganje koje je spomenuto u ajetu treba biti u svjetlu dobročinstva, bogobojaznosti, na temelju ihsana (dobročinstva) i pokornosti roditeljima, zatim na temelju iskrenog vjerovanja u Allaha i pokornosti Njemu, zatim se mora ogledati u kontekstu udeljivanja na Allahovom putu i medjusobnog pomaganja u ovom kontekstu, te na kraju krajeva i kroz potpomaganje kroz lijepi pristup uz lijep i privlačan karakter i dobrotu srca, i svakako medjusobno naše pomaganje u ostvarivanju svih ovih lijepih osobina koje spomenusmo!
I na kraju da ne zaboravimo potpomaganje kroz ٱلتَّقۡوَىٰ – bogobojaznost, a koja se kao riječ ogleda u prizmi par primjera ukratko spomenutih u jeziku, poput:
-«كانَ رَجُلاً وَرِعاً شَديدَ التَّقْوَى» : شَديدَ التَّنَسُّكِ وَالعِبَادَةِ وَمَخافَةِ اللَّهِ وَاحْتِرَامِ الشَّرِيعَةِ.
“Bio je pobožan čovjek jake Et-Teqva: tj. jakog zuhda i ibadeta, te onaj koji čuva Allaha i poštuje šerijat!
– لاَفَرْقَ بَيْنَ عَرَبِيٍّ وَأَعْجَمِيٍّ إِلاَّ بِالتَّقْوَى
Nema razlike jeli neko arap ili stranac osim po bogobojaznosti Et-Teqva!
Zato neka potpomaganje bude i u svjetlu bogobojaznosti, pobožnosti, na temelju zuhda i ibadeta, čuvanju Allahovih granica i poštivanja šerijata, te medjusobnom potpomaganju na zajedničkom ostvarivanju ovih plemenitih osobina!
Vallahu Alem!