الحمد لله وحده والصلاة والسلام على من لا نبي بعده
Kaže Uzvišeni Allah dželle še’nuh:
رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لِی وَلِوَ ٰلِدَیَّ وَلِلۡمُؤۡمِنِینَ یَوۡمَ یَقُومُ ٱلۡحِسَابُ
Gospodaru naš, oprosti meni, i roditeljima mojim i svim vjernicima- na Dan kad se bude polagao račun!
[سُورَةُ إِبۡرَاهِيمَ: ٤١]
El-Hisab (obračun) je kao riječ na mnogim mjestima u Kur’anu upotrebljena, na dosta mjesta i u različitim kontekstima, međutim ono što stvara čovjeku nemir jeste njena upotreba u kontekstu dodatka na jedan specifičan dan, dan koji kada se spomene, pa možemo slobodno reći uliva puno nelagodnosti!
Dan El-Hisab (يوم الحساب) – ili ti dan obračuna je ništa drugo nego li pojašnjenje onoga što je djelimično značenje Sudnjeg dana, dana u kome će se vršiti obračun ili dan u kome će se presuditi robovima za njihova djela!
قال تعالى :ليجزي الله كل نفس ما كسبت إن الله سريع الحساب!( إبراهيم:51)
Rekao je Uzvišeni: Da bi Allah nagradio svaki nefs po onome što je stekao, Allah zaista brzo svodi racune!
E sad, ako posmatramo glagol kojeg je dželle še’nuh upotrebio (يجزي) – jedžzi – te ako se vratimo na njegovo značenje u jeziku vidjećemo da on ima dvostruke aršine!
وَيُسْتَعْمَلُ الفِعْلُ جَزَى لِلْخَيْرِ وَالشَّرِّ مَعاً
Ovaj glagol se može koristiti i za hajr i za dobro, i za nagradu i za kaznu! To nalazimo i u govoru Allaha azze ve dželle, pogledajmo primjere, kaže Uzvišeni:
وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ
..tako mi nagrađujemo dobročinitelje!
Zatim u drugom govoru kaže dželle zikruhu:
من يعمل سوءا يجز به
Onaj koji bude uradio loše (djelo) biće kažnjen zbog njega!
Zato kada smo citirali gornji ajet gdje Uzvišeni dželle dželalehu kaže u prevodu značenja – “Da bi Allah nagradio svaki nefs po onome što je stekao“… – vidimo da ta nagrada obuhvata i kaznu, pa će toga dana čovjek biti nagrađen za svoje dobro dobrim, ili za svoje loše kaznom i lošim!
Zato su ehlul-ilm ulema rekli u vezi upravo ovog dana sljedeće riječi koje su istina (hakk):
من حكمة الله سبحانه وتعالى أن جعل الحياة الدنيا دار اجتهاد وعمل ، وجعل الآخرة دار حساب وجزاء ، يحاسب فيها الناس ، فيجزى المحسن على إحسانه ، والمسيء على إساءته
Od Allahove mudrosti subhanehu ve te’ala jeste, da je učinio dunjalučki život mjestom truda i djela, a da je akhiret učinio mjestom za hisab – obračun i nagradu (ili kaznu), te će na njemu obračunati sve ljude, pa će nagraditi dobročinitelja za dobročinstvo i grješnika za njegovo griješenje (zlo)!
Toga dana, dakle u danu svodjenja računa svjedoci pouzdani će upravo biti sami dijelovi tijela čovjeka kao što to opisuje dželle zikruhu:
{ يوم تشهد عليهم ألسنتهم وأيديهم وأرجلهم بما كانوا يعملون }( النور: 24)
Na danu kada će protiv njih svjedočiti njihovi jezici, ruke, i noge, u vezi onoga što su radili!
Zato kaže Poslanik sallallahu alejhi ve sellem:
من كانت له مظلمة لأخيه من عرضه أو شيء فليتحلله منه اليوم قبل أن لا يكون دينار ولا درهم
Onaj koji je nepravdu uradio svom bratu po pitanju časti ili bilo čega, neka to riješi prije dana kada neće koristiti ni dinar ni dirhem!
رواه البخاري
Pa molim Allaha da nam predstavi jasnu i kristalnu sliku ovog dana, da nas sačuva njegovih strahota, i molim ga da nas ne ponizi ni na dunjaluku niti na akhiretu!
Napisah ovo a i ja sam “sam” u potrebi za ovim savjetom!
Vallahu Alem!
Prof. Almir Ferizović